Gelir ve Aylıklarda Hak Düşürücü Süre ve Zaman Aşımı

Sigortalıların iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortası kapsamında kendilerine, ölümleri halinde ise hak sahiplerine bağlanacak olan gelir ve aylıklar ile hak sahiplerine verilecek olan toptan ödeme, evlilik ödeneği, cenaze ödeneği gibi yardımların 5 yıllık süre içinde kullanılmaması durumunda zaman aşımına ve hak düşürücü süreye uğrarlar.
Zaman aşımı uygulaması, iş kazası, meslek hastalığı, vazife Malullüğü ve ölüm hallerinde bağlanan gelir ve aylıklar için uygulanmakta olup, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zaman aşımına uğrar.
Hak Düşürücü Süre ise Kısa Vadeli Sigortalardan ve ölüm sigortasından kazanılan geçici iş göremezlik ödeneği, evlenme ve cenaze ödenekleri ile ölüm toptan ödemeleri, hakkın doğduğu tarihten itibaren 5 yıl içinde istenilmemesi durumunda düşer. 5 yıllık süre hak düşürücü süre olması nedeniyle, bu hakların doğduğu tarihten itibaren 5 yıl içinde istenilmemesi durumunda, hak sahibine bir daha ödenmez.
Hak düşürücü süre ve zamanaşımı uygulaması, 5510 sayılı Kanun’un 97. Maddesi, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin de 127. Maddesi ile düzenlenmiştir. Şimdi sırasıyla her iki uygulamayı sırayla inceleyelim.
Zaman Aşımı Uygulaması:
- Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazası, meslek hastalığı ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı, yani iş kazasının olduğu, meslek hastalığının tespit edildiği, sigortalının öldüğü tarihten itibaren 5 yıl içinde istenmeyen kısmı zaman aşımına uğrar. Zaman aşımına uğrayan sürenin tespitinde: sigortalı ve hak sahiplerinin talep tarihlerinden geriye doğru gidilerek 5 yıla kadar ki bölümü sigortalı veya hak sahibine gelir ve aylık verilir, ancak 5 yılı aşan süre zamanaşımı olarak değerlendirilip verilmez.
- Gaiplik durumunun söz konusu olduğu durumlarda, zaman aşımı süresinin başlangıç tarihinin tespitinde sigortalının gaipliğine ilişkin kararın kesinleştiği tarih dikkate alınır. Bu nedenle, hak sahiplerine bağlanacak gelir ve aylıklarla yapılacak toptan ödemeler ve genel sağlık sigortasına ilişkin alacaklarının zaman aşımı süresi bu tarihte başlar.
- Sigortalıların ve hak sahiplerinin zaman aşım süresi içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat etmemelerinin haklı bir sebebe dayanması durumunda ve bu durumu ispat etmeleri durumunda, zaman aşımı süresi uygulanmayacak olup gelir ve aylıklar ödenecektir.
Hak Düşürücü Süre Uygulaması:
Kısa vadeli sigorta kollarından ve ölüm sigortasından kazanılan, gelir ve aylıkların dışındaki diğer haklar, geçici iş göremezlik ödeneği, evlenme ödeneği, cenaze ödeneği, emzirme ödeneği ile ölüm toptan ödemeleri hakkın doğduğu tarihten itibaren 5 yıl içinde talep edilmez ise düşer. Bu haklara ilişkin hak düşürücü süre işlediğinden, 5 yıl içinde istenilmez ise, bir daha talep edilemez.
Mülga SSK ve Bağ-Kur Kanunları Kapsamındaki Süreler:
Gelir ve Aylıkların zaman aşımı süresi hesaplanırken, Mülga SSK ve Bağ-Kur Kanunlarına göre sigortalının iş kazası geçirdiği, meslek hastalığına tutulduğu veya öldüğü tarihten sonraki süreler dikkate alınırken, 5510 Sayılı Kanuna göre ise talep tarihinden önceki süreler dikkate alınmaktadır.
Ölüm tarihine göre bağlanmakta olan gelir ve aylıkların başlangıç tarihinin 1 Ekim 2008’den önce olursa öncelikle yürürlükten kaldırılan Sosyal Güvenlik Kanunları’na göre bakılarak, 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle 5 yıllık süre dolması halinde bu süre hak sahiplerine ödenmeyecektir. Sonra da, hak sahiplerinin talep tarihine bakılarak talep tarihinden geriye doğru 5 yıllık sürenin dolmamış olması halinde 5510 Sayılı Kanun kapsamında işlem yapılacaktır…
Örneklersek:
30.12.2001 tarihinde vefat eden sigortalının, hak sahipleri 29.08.2009 aylık talebinde bulunmuş olsunlar. Ölüm aylığının başlangıcı ölüm tarihini takip eden aybaşı olan 1.1.2002 olup, öncelikle 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle durum değerlendirilecektir.
Kanunun yürürlük tarihinden, ölüm aylığının başlangıç tarihi çıkarılacaktır.
01.10.2008- 01.01.2002= 6 yıl 9 ay. Görüldüğü gibi, 5 yıllık zaman aşımını geçtiği için, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2008 tarihine kadar olan aylıklar ödenmeyecektir.
Bu durumda, 5510 sayılı Kanun’a göre hesaplama yapılarak, talep tarihinden Kanun’un yürürlük tarihi çıkarılarak,
25.08.2009 – 01.10.2008 = 10 ay 24 gün geriye dönük hak sahibine ödeme yapılacaktır…

Diyelim ki;
Sigortalının ölüm tarihi, 17.09.2004 tarihi olsun, hak sahipleri 20.11.2008 tarihinde aylık talebinde bulunmuş olsun.
Ölüm aylığı başlangıç tarihi, ölüm tarihini takip eden aybaşı olan 01.10.2004’tür.
Kanunun yürürlük tarihinden, ölüm aylığının başlangıç tarihini çıkarttığımızda,
1.10.2008-1.10.2004= 4 yıl. 5510 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi itibariyle zaman aşımı süresi dolmadığından değerlendirme ona göre yapılacak olup,
Talep tarihinden, ölüm aylığı başlangıç tarihi çıkartılarak,
20.11.2008 – 01.10.2004= 4 yıl 1 ay 19 gün olduğu için zaman aşımı süresi uygulanmayıp, geriye dönük ödeme yapılacaktır…

13 yorum:

  1. ssk lı işci olarak çalışmaktayım çocuğum vefat etti cenaze yardımı alabilirmiyim

    YanıtlaSil
  2. Merhabalar,
    öncelikle gecikmeli yanıtım için özür dilerim...
    Başınız sağolsun...Cenaze ödeneği, sigortalının veya emekli aylığı almakta olan kişinin ölümü halinde hak sahiplerine verilen ödenektir. Maalesef, sigortalının eşi veya çocuklarının ölümü halinde herhangi bir ödenek verilmemektedir...

    YanıtlaSil
  3. özürlü çocugum var 2022den yararlamıyorum 100 de70 raporu ama raparun altına süreklik durumunu evet yazmıyor hastane nerey baş vurmamlazım

    YanıtlaSil
  4. Merhaba,babam emekli sandığı emeklisi ve halen hayatta. ben 50 yaşındayım ve 2004'den beri çalışmıyorum.2004 yılına kadar 5 yıllık ssk 5 yıllık bağkurluydum. 2004 sonrası hiç bir sosyal güvencem olmadığından halen babamdan sağlık güvencesi altındayım. 2008 yılı sgk kapsamında babamın ölümünden sonra yetim maaşı alabilirmiyim.
    saygılar teşekkürler

    YanıtlaSil
  5. merhaba; 45 yaşında dulum. isteğe bağlı sigorta pirimi ödemekteyim. babam emekli sandığı emeklisi iken 10 ocak 2010 da babamı kaybettik. yetim maaşına hak sahibimiyim? eğer hak sahibi isem kendim ssk dan emekli olursam yinede yetim maaşı alabilirmiyim?
    teşekkürler.

    YanıtlaSil
  6. selam hocam ben konuşma özürlüyüm vakıflar genel müdürlüğünden muhtaç aylığı alıyorum 305 tl 5 yaşındaki oğlumda sosyal hizmetlerden 1yıllığına nakdi yardım almakta ayda217tl şimdi ben muhtaç aylığından oğlumda nakdi yardımdan yararlanmaya devam edebilirmiyiz 2 farklı kurumdan yararlanmak serbestmi?yasakmı?suçmu? ne yapmamız gerekli?lütfen bilgi yazarmısınız

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sosyal Güvenlik Kapsamında herhangi bir çalışmanız olmadığı sürece her iki kurumdan da yardım almaya devam edebilirsiniz...

      Sil
  7. slm vereceğiniz yanıt için şimdiden tşkr. belediye sendikalı işçisi olarak 25.02.2011 tarihinde emekli oldum ama 2000 yılından 2011 yılına kadar ikramiye, mesai, maaş farkları vs. 11 (onbir) yıllık sosyal haklarımızı işveren vermedi bende iş mahkemesine verdim fakat zaman aşımı zırvası çıktı karşımıza 2006 yılından 2011 e kadar bilirkişi rapor çıkarıyor çalışırken zaten köleyiz sessiziz şimdide böle nasıl adalet bu aslı varmı bu durumun ?

    YanıtlaSil
  8. Merhabalar,

    Çalışarak kazandığınız Kıdem tazminatında zaman aşımı 10 yıldır...
    Fazla çalışma, maaş farklarında ise 5 yıldır...

    İkramiyede ise durum, işverenin ikramiye vermeyi kestiği tarihten sonra herhangi bir ihtarınız yok ise, bu durumu kabullenmiş sayılırsınız...
    Umarım sonuç beklentileriniz doğrultusunda olur..

    saygılarımla...

    YanıtlaSil
  9. bana 4A işveren ssk borcu diye 1989 un 1 ayindan 2001 12 ayina kadar pirim borcu diye gecikme zamlarıyla birlikde toplam 33 bin tl tutarinda bir borç gönderdi bana tebligatin geliş tarihi 24/02/2014 dur pirim borcum yokdu bu borçlar zaman aşimina ugruyormu ardan 13 sene geçmiş buborc vardida şimdiyekadar nasil çikmadi anlamadım sizlerden zaman aşimina ugrayip ugramadigi konusunda bir yanıt bekliyom saygilar

    YanıtlaSil
  10. Dursun Bey merhabalar, Annem %82agir engelli ve ev hanimi kic calismadi.Dedem bagkur emeklisi iken 2002 yilinda vefat etti.Maasini anneannem aliyordu.Anneannem 1 ay once vefat etti.Annemden baska cocuk yok.Malul cocuk olarak annem (babam sag emekli sandigi emeklisi) yetim ayligini hak ediyormus bilgisi ile biz sgk 'ya muracat ettik.Ancak once sadece evli erkek cocuklar oluyor dediler.Ben israrci olunca 5510 sayili kanuna ve genelgeye bakarak tamam kiz cocuk da olur dediler, bu sefer de dedemin 2002 yilinda vefat etmesinden dolayi" 2008 den onceki kanun gecerli o kanunda malul cocuk diye birsey yok kesin olmaz" deyip benim muracatimi kabul etmeyeceklerini soylediler.Ben siz muracati alin hastaneye sevk edin donerse genel merkezden iptal edilir en kotusu dedim.Onu da kabul etmediler."Olmaz maasi biz bagliyoruz dediler.Sizce annem malul cocuk olarak yetim ayligi alabilir mi?Ben eski bagkur yonetmeligini bulamadim ancak bazi internet yazilarinda o donemde de malul kiz cocuk yetimin bu hakkinin oldugunu cikarttim okuduklarimdan.Beni bu konuda bilgilendirmenizi ve yol gostermenizi rica edecegim.Ilginiz ve cevabiniz icin simdiden tesekkur ederim.

    YanıtlaSil
  11. Kisisel is baslatmak için bir kredi gerekiyor ?. faturanizi ödemek için bir kredi gerekiyor mu? Simdi kredi.teklif@gmail.com bize hemen kredi transferi ile devam etkinlestirmek için: Eger ilgileniyorsaniz lütfen bue-postayi basvurun. Ayrica bu e-postaya burada bize ulasabilirsiniz: (finance_institute2015@outlook.com) Eger ilgileniyorsaniz dolgu ve bu bilgileri dönerseniz biz,% 2 faizle kredi veriyor

    (1) Tam adi: ....................
    (2) Kredi Tutari: ...............
    (3) Kredi Süre: ..............
    Dogum (4) Tarih: .................
    (5) Cinsiyet: .........................
    (6) Medeni Hali: ...............
    (7) Ülke:
    (8) Devlet: .....................
    (9) Ev adresi: .........
    (10) Ofis adresi: .........
    Kredinin (11) Amaç:
    (12) E-posta adresi:
    (13) Telefon numarasi: ...........
    (14) Faks numarasi: .............

    Web Luis

    YanıtlaSil
  12. Herkese merhaba, ben şu anda Oklahoma ABD'de Patricia Sherman. Banka draftımı silmek ve yeni bir işe başlamak için 185.000,00 USD tutarında borçlanma deneyimimi sizlerle paylaşmak istiyorum. Her şey evimi kaybettim ve banka poliçesi yüzünden eşyalarımı aldığımda başladı, bazı faturaları ve bazı kişisel ihtiyaçları karşıladım. Böylece çok çaresiz kaldım ve her yönden fon aramaya başladım. Neyse ki benim için, bir arkadaşım, Linda bana bir kredi şirketi firmasından bahsetti, dolandırıcılıktan çok etkilendim, ama durumumdan endişe duydum ve arkadaşımdan bu şirket hakkında tavsiye almaktan başka seçeneğim yoktu. onlarla iletişime geçmek, çevrimiçi borç verenlerle olan geçmiş tecrübemden dolayı benden gerçekten şüphe duyuyordu. '' Elegantloanfirm@hotmail.com Bu şirket bana ve meslektaşıma çok yardımcı oldu ve bugün, bu kredi şirketi sayesinde, iyi organize edilmiş iş ve sorumlulukların gururlu sahibi, bana geri gülümsedi. Dolayısıyla, kendi işinizi kurmanız veya büyütmeniz gerekiyorsa ya da herhangi bir maddi sıkıntıdan borç almanız gerekiyorsa, bugün işinizde bir finansal gelişme fırsatı bulmanızı öneririz… .. {E-posta:} Elegantloanfirm @ hotmail .com ... kredi için çevrimiçi aldatmaca kurbanı değil. Teşekkür ederim.

    YanıtlaSil

Sorunuza ve yorumunuza en kısa zamanda yanıt verilecektir... Admin